Jak fiskus sprawdza zeznania podatników za 2014 r.?

Urzędnicy mają prawo zweryfikować, czy i jak podatnicy wywiązali się z obowiązku rozliczenia się z fiskusem z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych za 2014 r. Sprawdzają terminowość złożenia zeznania podatkowego, poprawność wyliczeń, zasadność korzystania z ulg podatkowych. Sprawy wymagające wyjaśnienia są - zgodnie z wytycznymi resortu finansów - w pierwszej kolejności załatwiane telefonicznie.

Wstępna kontrola

Urzędnicy w pierwszej kolejności sprawdzają, czy osoby zobligowane do rozliczenia się z fiskusem z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych za ubiegły rok, dostarczyły - w formie pisemnej lub drogą elektroniczną - zeznanie podatkowe. Termin przekazania PIT-28 upłynął 2 lutego 2015 r. Na złożenie PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38 oraz PIT-39 jest jeszcze czas do 30 kwietnia 2015 r.

Osoby, które w terminie nie dostarczyły lub nie dostarczą zeznania podatkowego, powinny liczyć się z wezwaniem do wyjaśnienia przyczyn tego stanu rzeczy i złożenia rozliczenia. Mogą ponadto dostać karę za spóźnienie. Każdy taki przypadek jest rozpatrywany indywidualnie. Jeżeli jednak istnieją podstawy do ukarania spóźnialskiego podatnika, zazwyczaj kończy się na wystawieniu mandatu karnego. Grzywna wymierzana w tym trybie może wynieść do 3.500 zł. W konkretnym przypadku jej wysokość zależy od okoliczności sprawy, ale także sytuacji życiowej podatnika: stanu majątkowego, dochodów, możliwości zarobkowania.

Zeznania podatkowe są następnie weryfikowane w ramach czynności sprawdzających pod kątem poprawności formalnej i rachunkowej. Urzędnicy ustalają, czy rozliczenia trafiły do odpowiedniego urzędu skarbowego, zawierają prawidłowe wyliczenia, mają wymagane załączniki i dodatkowe dokumenty, a w przypadku rozliczeń przekazanych w formie papierowej - czy są podpisane. Osoby korzystające z ulg podatkowych mogą być wezwane do dostarczenia dokumentów potwierdzających zasadność dokonanych odliczeń i wysokość poniesionych wydatków. Trzeba okazać oryginały dokumentów lub złożyć ich fotokopie.

Telefon od fiskusa

Kwestie związane z rocznym rozliczeniem podatku dochodowego, które wymagają wyjaśnienia, urzędnicy mają w pierwszej kolejności wyjaśniać telefonicznie - o ile znają numer telefonu podatnika. Ministerstwo Finansów zawarło takie zalecenie w dokumencie "Standardy dotyczące wyjaśnień i wezwań" (styczeń 2015 r.).

Rozwiązanie to ma usprawnić obsługę podatników. Urzędnicy powinni przez telefon załatwiać sprawy niewymagające wizyty podatnika w urzędzie skarbowym, np. ustalić termin odbioru nadpłaty podatku w kasie, lub wezwać do określonego zachowania, np. dostarczenia zeznania podatkowego, złożenia podpisu, dokonania korekty. Uzgodnienia poczynione w trakcie rozmowy telefonicznej są dokumentowane w formie notatki służbowej. Jeżeli podatnik nie zastosuje się w wyznaczonym terminie do ustaleń, otrzyma wezwanie na piśmie.

Każde wezwanie - telefoniczne i pisemne - musi spełniać określone wymogi formalne. Urzędnicy powinni w nim wskazać: w jakim celu podatnik jest wzywany; czy trzeba stawić się osobiście lub przez pełnomocnika, czy też wyjaśnienia można złożyć na piśmie albo w formie dokumentu elektronicznego; w jakim terminie żądanie powinno być spełnione albo dzień, godzinę i miejsce stawienia się; skutki prawne niezastosowania się do wezwania. Wezwanie pisemne musi ponadto zawierać podpis pracownika organu podatkowego, z podaniem jego imienia, nazwiska i stanowiska służbowego.

Korekta błędów

Efektem przeprowadzonych czynności sprawdzających może być wykrycie uchybień w rozliczeniu. Urzędnicy sami mogą poprawić błędy rachunkowe, oczywiste pomyłki oraz nieprawidłowości wynikające ze sporządzenia zeznania niezgodnie z wymogami formalnymi, ale pod warunkiem, że w wyniku tych modyfikacji zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, nadpłaty lub straty nie przekracza 1 tys. zł. Jeżeli nie mogą usunąć wspomnianych nieprawidłowości ze względu na ich charakter i zakres, zwracają się do podatnika o dokonanie odpowiednich zmian lub uzupełnień.

"Urzędowa" korekta jest stosowana w przypadku takich uchybień, jak: wypełnienie nieodpowiednich rubryk, nieprawidłowe zaokrąglenie podstawy opodatkowania lub podatku, niewłaściwe wyliczenie podatku z danej podstawy itp. Podatnik musi otrzymać uwierzytelnioną kopię skorygowanego w tym trybie zeznania. Wraz z nią dostaje informację o skutkach naniesionych poprawek. Jeżeli nie aprobuje dokonanych zmian, ma prawo złożyć sprzeciw. Jego wniesienie anuluje korektę.

Roczne rozliczenia są analizowane na bieżąco, ale to nie oznacza, że nie mogą być już w przyszłości sprawdzane. Weryfikowane zeznanie może być jeszcze przedmiotem kontroli lub postępowania podatkowego. Nie ma jednocześnie znaczenia, czy na etapie czynności sprawdzających urzędnicy wzywali do złożenia wyjaśnień, prosili o przedłożenie dokumentów potwierdzających zastosowane ulgi podatkowe, zwrócili nadpłatę itp.