Opodatkowanie nagrody uzyskanej przez przedsiębiorcę w konkursie

Prowadzę samodzielną działalność gospodarczą w zakresie usług fryzjerskich. Ostatnio brałam udział w konkursie fryzjerskim, w którym uzyskałam nagrodę pieniężną (800 zł). W jaki sposób powinna być opodatkowana ta nagroda?

Tak również orzekają ostatnio sądy administracyjne (m.in. NSA w wyroku z 20 stycznia 2015 r., sygn. akt II FSK 232/13).

Zgodnie z dyspozycją art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PDOF, wygrane w konkursach, które nie spełniają przesłanek do zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 68 tej ustawy, są opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym - w wysokości 10% wygranej.

Należy zauważyć, że jeszcze stosunkowo niedawno większość organów podatkowych była zdania, że jeżeli osobą otrzymującą nagrodę jest przedsiębiorca, a konkurs ma związek z przedmiotem prowadzonej przez niego działalności gospodarczej - to wówczas art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PDOF nie ma zastosowania. W tego rodzaju przypadkach organy podatkowe na ogół prezentowały pogląd, że nagrodę otrzymaną w konkursie przedsiębiorca powinien doliczyć do innych przychodów uzyskanych z działalności gospodarczej, w celu opodatkowania podatkiem dochodowym, zgodnie ze stosowaną formą opodatkowania.

Jednak w ostatnim czasie wykładnia organów podatkowych uległa zmianie.

Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z 23 czerwca 2014 r., nr IPPB1/415-380/14-2/EC, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, że:

"(...) Konkurs, jaki zorganizowała Spółka, przeprowadzany jest w oparciu o regulamin, który określa kryteria, na podstawie których zostaną wyłonieni zwycięzcy. A zatem wystąpiły elementy niezbędne do uznania ich za konkurs. W konsekwencji przychód z tytułu nagród uzyskanych przez zwycięzców konkursu, tj. przez osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, będzie podlegał opodatkowaniu 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym, w oparciu o przepis art. 30 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy. (...)"

Tak orzekają ostatnio również sądy administracyjne, m.in. WSA w Warszawie w wyroku z 27 marca 2014 r., sygn. akt III SA/Wa 2536/13 (orzeczenie prawomocne).

Wątpliwości - jak się wydaje ostatecznie - rozstrzygnął wyrok NSA w wyroku z 20 stycznia 2015 r., sygn. akt II FSK 232/13, który opisywaliśmy w Biuletynie Informacyjnym nr 8 z 10.03.2015 r. W orzeczeniu tym Sąd zwrócił uwagę, że wspomniany art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PDOF nie zawiera żadnego ograniczenia podmiotowego, które uniemożliwiałoby objęcie jego zakresem osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. W rezultacie - w ocenie NSA - możliwe jest opodatkowanie ryczałtem nagród uzyskanych również przez przedsiębiorców i to także wówczas, gdy konkurs jest związany z przedmiotem ich działalności gospodarczej. Sąd uznał, że regulacja art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PDOF stanowi lex specialis w stosunku do zasad opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej i stwierdził, iż:

"(...) Gdyby ustawodawca z zakresu art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. chciał wyłączyć nagrody i wygrane otrzymane w konkursach związanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez ich uczestników, uczyniłby to poprzez stosowny zapis w treści tego przepisu. Brak takiego zapisu oznacza, że związek konkursu z działalnością gospodarczą podatnika nie wpływa na sposób opodatkowania wygranej (nagrody).

(...) jeżeli Skarżąca Spółka organizuje przedsięwzięcie spełniające wymogi przypisane właśnie konkursowi, to otrzymane przez uczestników wygrane stanowią przychód z konkursu. Tego zaś rodzaju przychód podlega opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym bez względu na fakt, czy uzyskał go przedsiębiorca, czy też osoba nieprowadząca działalności gospodarczej. (...)"

W świetle powyższego należy uznać, iż nagroda uzyskana w konkursie fryzjerskim przez Czytelniczkę prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie usług fryzjerskich podlega opodatkowaniu 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PDOF.

W takim przypadku organizator konkursu jest zobowiązany (jako płatnik) do poboru i odprowadzenia do urzędu skarbowego tego podatku (art. 41 ust. 4 ustawy o PDOF).

Oznacza to, że od wypłacanej nagrody pieniężnej organizator ma obowiązek potrącić zryczałtowany podatek. Natomiast jeżeli przedmiotem wygranej nie są pieniądze, to podatnik jest obowiązany wpłacić płatnikowi kwotę należnego zryczałtowanego podatku przed udostępnieniem mu wygranej (art. 41 ust. 7 pkt 1 ustawy o PDOF).

Przychodu opodatkowanego w formie ryczałtu podatnik (tj. zwycięzca konkursu) nie powinien wykazywać w swoim rocznym zeznaniu podatkowym.