Prowadzę działalność gospodarczą, którą rozliczam na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Na stanie środków trwałych mam samochód osobowy posiadający ubezpieczenie OC i AC. W wyniku kolizji w samochodzie tym powstała szkoda płatna z polisy OC sprawcy. Warsztat wystawił fakturę za naprawę oraz wynajem auta zastępczego. Z faktur tych zapłacony został VAT. Rozliczenie z warsztatem i firmą ubezpieczeniową jest bezgotówkowe. Czy koszty naprawy i wynajmu auta zastępczego stanowią koszt uzyskania przychodów? Czy odszkodowanie stanowi przychód, skoro nie otrzymałem informacji od firmy ubezpieczeniowej o jego wysokości? Zaznaczam, że operacje te miały miejsce na przełomie roku.
Koszty naprawy powypadkowej
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nakładają pewne ograniczenia w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na powypadkową naprawę samochodów firmowych.
Jak bowiem wynika z art. 23 ust. 1 pkt 48 updof, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów ich remontów powypadkowych, jeżeli samochody nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym. Oznacza to, że aby wydatki na remont powypadkowy samochodu mogły stanowić koszt podatkowy, konieczne jest, by samochód ten posiadał ubezpieczenie dobrowolne, tj. AC. Bez znaczenia jest natomiast rodzaj samochodu, tzn. czy jest to samochód osobowy, czy ciężarowy.
Skoro samochód podatnika objęty był dobrowolnym ubezpieczeniem AC, to nic nie stoi na przeszkodzie, by koszt wynikający z faktury za naprawę samochodu stanowił koszt uzyskania przychodów. Podatnik w dacie wystawienia faktury powinien zaewidencjonować w podatkowej księdze koszt naprawy samochodu, wpisując go w kolumnie 13 "pozostałe wydatki".
To, że rozliczenie kosztów naprawy samochodu odbywa się bezgotówkowo nie wpływa na sposób rozliczenia tych kosztów.
Koszty używania auta zastępczego
Kosztem uzyskania przychodów będą także wydatki z tytułu używania auta zastępczego. W przypadku takich kosztów, posiadanie dobrowolnego ubezpieczenia AC nie ma znaczenia. Inaczej jednak rozliczana jest opłata za wynajem takiego auta, a inaczej koszty jego bieżącej eksploatacji.
Zgodnie z obecnym stanowiskiem Ministra Finansów (interpretacja ogólna z 8 listopada 2013 r., nr DD2/033/55/MWJ/13/RD-111005) wydatki z tytułu czynszu najmu samochodu osobowego używanego dla potrzeb działalności gospodarczej nie są ograniczone limitem kilometrówki, omawiane wydatki mogą być odniesione w całości bezpośrednio w koszty podatkowe.
Pisaliśmy na ten temat w Przeglądzie Podatku Dochodowego nr 23 z 2013 r. w artykule pt. "Czynsz najmu samochodu osobowego należy rozliczać poza limitem kilometrówki - interpretacja ogólna Ministra Finansów".
Oznacza to, że wystawioną przez warsztat fakturę za wynajem samochodu zastępczego podatnik powinien wpisać w podatkowej księdze w kolumnie 13 w dacie poniesienia wydatku.
Inaczej będą rozliczane wydatki poniesione na eksploatację osobowego samochodu zastępczego, np. wydatki na paliwo. W takim przypadku, stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 46 updof, wydatki związane z używaniem samochodu zastępczego będą mogły stanowić koszty uzyskania przychodów jedynie do limitu tzw. "kilometrówki". W tym celu podatnik zobowiązany jest prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, na podstawie której ustali faktyczny przebieg samochodu. Iloczyn liczby przejechanych kilometrów i stawki za jeden kilometr przebiegu wyznaczy limit, do wysokości którego wydatki związane z używaniem osobowego samochodu zastępczego mogą być ujęte w kosztach uzyskania przychodów.
Zapisów w księdze dotyczących kosztów używania samochodu osobowego rozliczanego za pomocą "kilometrówki" należy dokonać w kolumnie 13 po zakończeniu miesiąca na podstawie miesięcznego zestawienia poniesionych wydatków.
Odszkodowanie za szkodę
Odszkodowanie jest przychodem podatkowym. Jak bowiem wynika z art. 14 ust. 2 pkt 12 updof, przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych m.in. z prowadzoną działalnością gospodarczą. Przychód ten powstaje w dacie otrzymania odszkodowania, w tym przypadku będzie to dzień przekazania przez firmę ubezpieczeniową kwoty odszkodowania do warsztatu. Wtedy też podatnik obowiązany jest wykazać tę kwotę w podatkowej księdze w kolumnie 8 "pozostałe przychody". Jeżeli podatnik nie posiada informacji o dacie i wysokości odszkodowania przekazanego przez firmę ubezpieczeniową warsztatowi, powinien się w tej sprawie zwrócić do ubezpieczyciela o przekazanie stosownych danych.
Jeżeli odszkodowanie obejmuje zwrot kosztów eksploatacji samochodu zastępczego, które przypominamy, są rozliczane "kilometrówką", to jego część przekraczającą limit "kilometrówki" należy uznać za zwrot innych wydatków niezaliczonych do kosztów podatkowych i w tej części odszkodowanie nie będzie stanowiło przychodu podatkowego. Tak wynika z art. 14 ust. 3 pkt 3a updof.
Fakt, że wymienione operacje miały miejsce na przełomie roku podatkowego, nie wpływa na zaprezentowany sposób ich rozliczenia.
|