Zakup na raty a korekta kosztów

Zakupiłam u operatora telefonii cyfrowej komputer o wartości nieprzekraczającej 3.500 zł. Wydatki na jego nabycie zostały bezpośrednio zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Termin płatności został rozłożony na 24 miesiące. Płatności mają być dokonywane w terminie zapłaty rachunku telefonicznego. Czy w tej sytuacji jestem zmuszona do korekty kosztu po 30, czy 90 dniach?

W tym przypadku Czytelniczka jest zobowiązana uwzględnić oba terminy, tj. termin 30 dni od upływu terminu płatności (w przypadku rat, których termin płatności nie przekracza 60 dni) lub 90 dni od dnia rozliczenia kosztu (w przypadku rat, których termin płatności jest dłuższy niż 60 dni).

Przepisy dotyczące korekty kosztów w przypadku braku zapłaty w odpowiednim terminie, tj. art. 24d updof, dotyczą również zakupów dokonanych w formie ratalnej. Nie ma żadnych regulacji, na podstawie których miałyby one być wyłączone z zakresu obowiązywania tych przepisów. Takie stanowisko zajął również Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 28 maja 2013 r., nr ITPB3/423-136d/13/PS. Organ ten stwierdził, że: "Literalna wykładnia przepisów (…) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w tym art. 15b tej ustawy prowadzi do oczywistego wniosku, że przepisy, nie zawierają wyłączeń, jeśli chodzi o ich stosowanie, w odniesieniu do zakupu, w wypadku gdy dostawca i odbiorca uzgodnili, że należność z faktury (rachunku) będzie płatna w ratach. Jednocześnie, odnosząc się do kryterium celowości wprowadzonych zmian należy podnieść, że zasadniczym celem wprowadzenia przedmiotowych rozwiązań było przeciwdziałanie zjawisku tzw. »zatorów płatniczych«. Regulacje te mają mobilizować podatników do regulowania płatności kontrahentom. Przy czym regulacje dotyczące tzw. »zatorów płatniczych« nie zawierają wyłączeń w ich stosowaniu w odniesieniu do podatników dokonujących zakupu ratalnego. Wprowadzenie takiego wyłączenia stanowiłoby naruszenie równości w zasadach opodatkowania i stawiałoby w uprzywilejowanej sytuacji podatników dokonujących takiego zakupu. Z tych względów obowiązek korekty kosztów podatkowych nie może być uzależniony od okoliczności takiej jak sposób zapłaty. Podstawą do takiej korekty jest fakt nieterminowego regulowania kwot wynikających z faktury, umowy lub innego dokumentu, bez względu na to, czy zakupu dokonano w formie ratalnej".

Organ podatkowy odniósł się do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należy jednak zauważyć, że art. 15b tej ustawy i art. 24d updof mają jednakowe brzmienie. Wobec tego również na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek korekty kosztów dotyczy zobowiązań rozłożonych na raty.

Stosownie do art. 24d updof, w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty wynikającej z faktury/rachunku (umowy albo innego dokumentu, jeśli nie istniał obowiązek wystawienia faktury/rachunku) i nieuregulowania tej kwoty w terminie 30 dni od daty upływu terminu płatności, podatnik jest zobowiązany do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę wynikającą z tych dokumentów. Jeżeli termin płatności jest dłuższy niż 60 dni, zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o tę kwotę dokonuje się z upływem 90 dni od daty zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów, o ile nie została ona uregulowana w tym terminie. Zmniejszenia kosztów dokonuje się w miesiącu, w którym upływa termin określony w tych przepisach.

Jeżeli po dokonaniu zmniejszenia kosztów zobowiązanie zostanie uregulowane, podatnik może kwotę wynikającą z faktury (rachunku), umowy albo innego dokumentu ponownie zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów (w miesiącu, w którym ureguluje swoje zobowiązanie).

Dokonując korekt, podatnicy powinni uwzględniać też częściowe płatności. Jeżeli więc podatnik zapłaci tylko część kwoty wynikającej np. z faktury, to ta część może stanowić u podatnika koszt podatkowy, a ewentualnej korekcie podlega pozostała kwota.

Podatniczka, która zakupiła komputer o wartości początkowej, która nie przekracza 3.500 zł, miała prawo, na podstawie art. 22d ust. 1 updof, wydatki poniesione na jego nabycie zaliczyć bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów w miesiącu oddania komputera do używania.

W stanie faktycznym w dacie oddania komputera do używania cały wydatek na jego nabycie ujęto w kosztach. Po ustawowym terminie, o którym mowa w art. 24d ust. 1 lub 2 updof, należy pozostawić w kosztach tylko tę część zobowiązania, jaka została faktycznie opłacona, a o pozostałą pomniejszyć koszty bieżącego okresu. Następnie w momencie spłaty kolejnej raty powinno nastąpić zwiększenie kosztów uzyskania przychodów o wartość opłaconej raty.